Câu chuyện về Đại Tá Mỹ gốc Việt Jacky Ly

 Mạnh Kim

Khó có thể biết Lý Vĩnh Thắng – tên tiếng Việt của Jacky Ly – sẽ trở thành người như thế nào nếu Thắng và gia đình vẫn còn ở một ngôi làng nghèo miền núi ở Phó Bảng, Hà Giang. Có thể Thắng là một "học sinh nghèo vượt khó" xuất sắc nhưng cũng có thể Thắng chỉ là một anh nông dân chăn bò, làm nương rẫy, như thời niên thiếu, và chôn cuộc đời ở một ngôi làng nhỏ đến mức thậm chí gần như "không có tên" trên bản đồ các tỉnh vùng núi phía Bắc Việt Nam. Câu chuyện về Jacky Ly là trường hợp điển hình của vô số gia đình Việt Nam trong đó việc quyết định tìm kiếm tự do bằng con đường vượt biên là chọn lựa duy nhất và quyết định đó đã mang lại những bước ngoặt thay đổi khó có thể ngờ... 

Băng rừng vượt biên  

Việc chuẩn bị được thực hiện chu đáo và cẩn thận. Trước khi đưa cả nhà đi, ông Lý Hội Quyền – cha của anh Lý Vĩnh Thắng – đã một mình lẻn sang Vân Nam-Trung Quốc để dò xét và tìm chỗ ở tạm. Một đêm năm 1987, Thắng – lúc đó 10 tuổi – cùng hai chị và đứa em gái được bố mẹ chở trên xe đạp. Hành lý mang theo chỉ là vài bộ đồ và ít thức ăn. Họ bắt đầu cuộc hành trình bí mật. Phải kín đáo và thận trọng tuyệt đối. Chỉ một dấu hiệu đáng ngờ, họ cũng có thể bị hàng xóm trình báo và bị công an bắt. Đây là lần thứ hai họ vượt biên. Lần thứ nhất, đi từ Hải Phòng, trước đó vài năm (1979), đã thất bại. Sau chuyến đi không thành đó, gia đình ông Lý đến sống ở Tân Mỹ, Chiêm Hóa, Tuyên Quang. Họ lầm lũi sinh nhai bằng nghề nông. Tuy nhiên, ông Lý vẫn âm thầm tìm cách thoát. Hành trình vượt biên lần thứ hai khởi hành từ đây, cách biên giới Việt-Trung đến 400 km. 

Băng qua biên giới một cách an toàn là điều không đơn giản. Vết tích cuộc chiến Việt-Trung 1979 vẫn còn in đậm. Cả hai bên biên giới đều đầy mìn và bẫy chông. Để tránh bị phát hiện bởi lính biên phòng của cả hai bên, gia đình ông Lý phải len lỏi đi trên những con đường mòn nhỏ, xuyên rừng. Có những đoạn ông Lý phải cõng đứa con gái sáu tuổi gần như suốt ngày lẫn đêm (sau này khi kể lại, ông nói rằng nếu không phải là cô con gái của ông mà là khối vàng thì ông cũng sẵn sàng vất bỏ vì quá cực nhọc). 

Sau 14 ngày, gia đình ông Lý vào đất Vân Nam-Trung Quốc. Thở phào. Nhưng chưa nhẹ nhõm. Không giấy tờ tùy thân, họ có thể bị nghi ngờ, tố giác và bị công an Trung Quốc bắt đuổi trở về Việt Nam. Cả nhà ông Lý phải di chuyển liên tục và có khi phải chia ra ở rải rác. Họ chỉ tá túc một chỗ trong vài tuần rồi lại tìm nơi khác. Cuối cùng, họ đến Phòng Thành, Quảng Tây. Tại đây, ông Lý cùng một số người Việt khác, cũng vượt biên trốn khỏi Việt Nam, tìm cách đi khỏi Trung Quốc. Họ tìm được một đầu mối giới thiệu mua thuyền và thuê tài công. Họ dự tính thoát đến Macau. Nếu Macau từ chối nhận tỵ nạn, họ sẽ đi Hong Kong. Nếu Hong Kong khước từ, họ sẽ đi Nam Triều Tiên. Nếu lại bị từ chối, họ sẽ đi Nhật Bản! 

Ngày 18-6-1988, 72 người tỵ nạn, trong đó có sáu thành viên gia đình ông Lý, lục tục xuống chiếc thuyền đánh cá cũ nát. Con thuyền dài 12m-rộng 3m chỉ có mái che sơ sài cho khoang động cơ. Mọi người mang theo lương thực cho khoảng 30 ngày và phó mặc số phận cho hai tài công. Sau vài ngày lênh đênh, giữa cái nắng lột da và những cơn đói dữ dội, họ bị một trận bão dập tơi bời, những tưởng thuyền bị lật úp và tất cả chết đuối giữa biển. Khi đến Bắc Hải, thành phố phía Tây Nam Trung Quốc, họ lại bị một "cú sét đánh" thậm chí choáng váng hơn: qua radio, họ biết tin Macau lẫn Hong Kong vừa tuyên bố ngưng nhận người tỵ nạn Việt Nam. Bất kỳ người tỵ nạn Việt Nam nào đến Hong Kong sau ngày 16-6-1988 đều bị đưa vào trại tập trung để trả lại quê nhà. Không lẽ quay về? Họ liều mạng đi tiếp. 

Sau 13 ngày "nướng" mình dưới nắng biển, họ đến gần Macau. Hai tài công rời thuyền. Họ được thuê chỉ để đưa mọi người đến đây, như thỏa thuận. Một người Việt, tên Thái, bất đắc dĩ trở thành người lái thuyền. Sự thiếu kinh nghiệm đi biển lập tức được "trả giá" sau đó khi thuyền va vào đá ngầm. Hỗn loạn và sợ hãi. Thật may là họ được cảnh sát biển Macau phát hiện và cứu. Sau khi giúp sửa thuyền, cảnh sát Macau yêu cầu tất cả rời đi. Mọi người lại ra khơi, gần như trong vô vọng. Cuối cùng, ngày 1-7-1988, thuyền đến Hong Kong. Đây là con thuyền thứ 47 của người tỵ nạn Việt Nam đến sau khi Hong Kong ban bố chính sách mới dành cho người tỵ nạn kể từ ngày 16-6-1988. 

Những năm tháng ở trại tỵ nạn Hong Kong in sâu ký ức Thắng. Nếu không được bố mẹ và hai chị dạy bảo và che chở, Thắng rất có thể đã trở thành đứa bé hư hỏng đi theo đám băng nhóm giang hồ thuộc thành phần tỵ nạn đến từ các tỉnh khác của Việt Nam. Trại tỵ nạn chật chội, đông đúc, với đủ thành phần phức tạp, đã tạo thành một xã hội Việt Nam thu nhỏ nơi người ta không chỉ giành giật miếng ăn mà còn gây ra những hành vi tội phạm. Hãm hiếp và đâm chém xảy ra như cơm bữa. Sau hơn hai năm sống trong cảnh nhốn nháo, gia đình ông Lý cuối cùng được Chính phủ Mỹ đồng ý cho tỵ nạn. Họ được đưa qua Philippines sáu tháng để học tiếng Anh trước khi đến Mỹ... 

Bắt đầu từ tay trắng 

Nước Mỹ. North Carolina. Cuộc hành trình dài đã đến đích. Tuy nhiên, một chặng mới lại bắt đầu. Tất cả đều chỉ có hai bàn tay trắng. Họ đã rời con thuyền rách nát số 47. Họ đã rời khu ổ chuột tỵ nạn Hong Kong. Họ đang đặt chân đến một vùng đất xa lạ và tiếp tục đi trên những con đường thậm chí khó khăn và khó lường hơn cả những con đường mòn vượt rừng xuyên bóng đêm băng qua Vân Nam ngày nào. Phần tiếp theo của câu chuyện là chuỗi nỗ lực điển hình của gần như mọi người Việt tỵ nạn giai đoạn đó. Chen chúc trong căn nhà nhỏ được cấp tạm cho người tỵ nạn, gia đình ông Lý lao vào xã hội Mỹ với vốn liếng tiếng Anh gần như bằng không. Ông Lý phải làm ba "job" để giúp gia đình. Ban ngày ông làm thợ hàn. Ban đêm ông làm công nhân xưởng lắp ráp. Và cuối tuần ông làm nhân viên phục vụ nhà hàng. Trong khi đó, vợ ông lãnh quần áo gia công về nhà may; và hai chị của Thắng-Jacky đi làm nail sau khi học xong trung học. Jacky cũng phải đi làm thêm vào cuối tuần, từ chạy bàn đến rửa chén, cho đến khi vào đại học và vào quân đội... 

Khó có thể biết ông Lý Hội Quyền nghĩ gì về tính mạng của mình cũng như vợ con vào thời điểm ông quyết định đưa cả nhà đi vượt biên. Nhưng có điều chắc chắn rằng ông không thể tưởng tượng có ngày mà cậu con trai duy nhất của ông, Vĩnh Thắng – Jacky, lại thành đạt hơn cả sự mong đợi, với không chỉ hai bằng master (từ National War College và Đại học Johns Hopkins), mà còn trở thành một sĩ quan cấp cao quân đội Hoa Kỳ. Ông Lý Hội Quyền (từ trần năm 2012) – người mà Jacky luôn xem như là tấm gương vĩ đại đối với mình – cũng khó có thể tưởng tượng một ngày mà con trai ông trở về lại Phó Bảng với tư cách một sĩ quan quân đội Mỹ, ở cương vị Chánh Văn phòng hợp tác quốc phòng Mỹ-Việt, thực hiện các dự án hợp tác và tìm kiếm cơ hội hỗ trợ những gia đình nghèo miền núi Việt Nam, nơi có bóng dáng những đứa trẻ lếch thếch hệt Vĩnh Thắng ngày nào... 

 Tôi phải cố gắng, luôn cố gắng, phải "work extra hard" – Jacky nói. Ngày 1-1-2021, Jacky Ly trở thành đại tá quân đội Hoa Kỳ (lễ gắn lon chính thức được tổ chức chiều ngày 23-4-2021). Sau hơn 20 năm phục vụ quân đội Mỹ, Jacky Ly vẫn muốn tại ngũ. 42 tuổi, Jacky sẽ còn đi xa, thậm chí có thể xa hơn cả những điểm đến mà người cha không bao giờ có thể nghĩ tới, khi ông cõng cô em gái của Jacky lên đường trong đêm tối cùng gia đình ra đi chỉ với một thôi thúc: tìm kiếm tự do và một tương lai sáng sủa hơn cho các con của mình.  

Đại tá Jacky Ly

Từng chỉ huy đại đội lính nhảy dù mũ đỏ (thuộc 82nd Airborne Division) và tham gia chiến trường Afghanistan, Iraq, cũng như công tác tại Hàn Quốc, Hawaii..., cuộc đời Jacky Ly gắn liền với binh nghiệp. Nhập ngũ năm 18 tuổi khi vào Vệ binh North Carolina với dự tính ban đầu chỉ phục vụ quân đội ba năm nhưng sau đó Jacky không rời bộ quân phục. Jacky tốt nghiệp bằng cử nhân quản trị doanh nghiệp về hệ thống thông tin máy tính từ Đại học Appalachian State. Trong thời gian quân ngũ, ngoài những khóa đào tạo chuyên biệt trong quân đội, Jacky còn học National War College, Đại học Johns Hopkins, và Trường tham mưu quân sự Malaysia. Từng là Chánh Văn phòng hợp tác quốc phòng (Chief of the Office of Defense Cooperation) trực thuộc Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Hà Nội, Jacky còn là cố vấn quân sự cấp cao và chánh Văn phòng Hợp tác An ninh trực thuộc Phái bộ Hoa Kỳ tại Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) ở Jakarta, Indonesia. Đại tá Jacky Ly sắp nhận nhiệm vụ mới tại Đông Nam Á với tư cách tùy viên quốc phòng.

Jacky Ly (đi hàng đầu) vào thời điểm chỉ huy một đại đội nhảy dù (ảnh nhân vật cung cấp)

 

 

 Jacky Ly cùng bố và em gái (ảnh nhân vật cung cấp) 

Đại tá Jacky Ly cùng vợ và con (ảnh MK)

 

MK)

 

CANADA- Củ Chuối

 Tác Giả: Hoàng Quốc Dũng

Đây là một câu hỏi để tiếp chủ đề « Củ chuối » mà tôi đã viết nhiều trong những ngày gần đây.

Chuyện gián điệp vốn nhiều vô kể, nhưng câu chuyện này đặc biệt ly kỳ và để lại những hậu quả đầy bất ngờ.

KGB chuyên nghiệp thâm nhập bắc Mỹ

Tại Cambridge – thành phố đại học thanh bình sát Boston, hai vợ chồng Donald Heathfield và Tracey Foley từ lâu đã nổi tiếng trong cộng đồng: tử tế, mở cửa cho trẻ em hàng xóm sang chơi, và luôn có mặt trong các buổi họp phụ huynh. Người ta thường gật đầu với họ, nhoẻn cười, chẳng bao giờ biết rằng nụ cười ấy là của hai cái bóng.

Bởi vì Donald Heathfield và Tracey Foley... không hề tồn tại.

Ít ai biết rằng hành trình tình báo của họ không bắt đầu ở nước Mỹ hào nhoáng, mà ở Canada — một vùng đất hiền hòa, nơi họ âm thầm cắm rễ. Tại Toronto và Montreal, họ xây dựng danh tính mới, tạo mạng lưới quan hệ và sinh hai cậu con trai mang hộ chiếu Canada, Timothy và Alexander. Chỉ khi đã thật sự "đóng" được vai công dân gương mẫu, họ mới di chuyển sang Mỹ để xâm nhập sâu hơn vào các cấu trúc chiến lược.

Tên thật của họ là Andrei Bezrukov và Elena Vavilova – điệp viên Nga, được đưa vào phương Tây từ thập niên 1980 trong chương trình "illegals", chuyên đào tạo những con người biết nói năm thứ tiếng, hiểu văn hóa từng quốc gia, và sống như những công dân "hoàn hảo" để hoạt động gián điệp.

Hai đứa trẻ lớn lên tin rằng mình là người Canada chính gốc. Chúng hát quốc ca Canada, đón tuyết Canada, và mơ về tương lai Canada. Không ai biết cha mẹ chúng từng được đào tạo tại một học viện mật của KGB, rồi đi vòng qua châu Âu để xâm nhập Bắc Mỹ.

Đến một ngày tháng 6/2010, mọi thứ đổ sập. FBI ập vào, còng số 8 lạnh ngắt và hai đứa trẻ Canada đứng chết lặng khi nghe người ta đọc cáo trạng: "Các bạn không phải là người Canada. Các bạn là con của điệp viên Nga."

Bầu trời của chúng sụp xuống mà không cần bom.

HOẠT CẢNH PHIM TRINH THÁM GIỮA ĐỜI THỰC.

Nhưng phần ly kỳ nhất nằm ở đây.

Ngày 9/7/2010, tại sân bay Vienna, Mỹ và Nga thực hiện một vụ trao đổi điệp viên: 10 công dân Nga bị bắt trong vụ 'Illegals' được bay về Moskva, đổi lấy việc Nga thả bốn người Nga từng bị kết án vì cáo buộc làm gián điệp cho phương Tây: Aleksandr Zaporozhsky, Gennady Vasilenko, Igor Sutyagin và Sergei Skripal.

Vậy là hai điệp viên Nga, từ cảnh bị còng tay ở Mỹ, bước xuống sân bay Moscou trong tư thế như anh hùng dân tộc.

CÒN HAI ĐỨA TRẺ THÌ SAO?

Chúng bị tước quốc tịch Canada vì luật pháp cho rằng: cha mẹ dùng danh tính giả, mọi giấy tờ của con đều bị xem là không hợp lệ.

Hai đứa trẻ bị đẩy vào tình trạng lửng lơ: không phải Canada, không hẳn Nga, mà cũng chẳng thuộc về nơi nào.

Nhưng điều đẹp nhất của một nền dân chủ nằm ở đây.

Trong nhiều năm trời, đặc biệt là người con thứ Alexander, đã kiện ngược lại Nhà nước Canada để đòi lại quốc tịch. Cậu không phải điệp viên, không phải tội phạm, không phải một con tốt trong cuộc chiến bí mật giữa hai cường quốc. Cậu chỉ là một đứa trẻ được sinh ra trên đất nước tự do, và đất nước đó phải có trách nhiệm với cậu.

Và tòa án Canada đã phán quyết:

"Tước quốc tịch những đứa trẻ vô tội là vô lý và phi đạo đức."

Quốc tịch Canada được trả lại, Không phải vì lòng thương, Không phải vì áp lực quốc tế, Mà vì nguyên tắc pháp trị của một nền dân chủ trưởng thành.

Tôi cũng xin mở cái ngoặc con ở đây chúng ta không quên là Người ta chỉ đấu tranh đến cùng để giữ những thứ có giá trị. Quốc tịch Canada là một tấm vé vào thế giới văn minh. Nếu câu chuyện xảy ra ở một xứ khác – ví dụ như ở Đông Timor, hay Đông Lào – chắc chẳng ai đi đòi lại quốc tịch làm gì

Ở Canada, con của điệp viên Nga – dù cha mẹ dùng danh tính giả 30 năm – vẫn được trả lại quyền công dân đầy đủ.

Còn tại Việt Nam,

Tất cả chúng ta đều đã chứng kiến những vụ con của địa chủ bị đuổi học, con của tư sản bị cấm thi đại học, cháu của người "quốc dân đảng" đời đời phải gánh lý lịch, một gia đình chỉ cần ông nội đi lính cho chế độ cũ là cả dòng họ bị đánh dấu như mang bệnh giang mai... Không có tòa án độc lập,

Không có khái niệm "quyền công dân không thể bị tước đoạt",

Không có ai bảo vệ trẻ em vô tội khỏi vòng thù hằn của ý thức hệ.

Chế độ độc tài coi con người như vật sở hữu.

Dân chủ coi con người như chủ thể pháp lý độc lập.

Một nền dân chủ – Canada – trả lại quốc tịch cho hai đứa trẻ của điệp viên đối phương; còn một chế độ – Việt Nam cộng sản – tước đoạt tương lai của biết bao thế hệ chỉ vì 'lý lịch ba đời'.

Đó là khác biệt giữa ánh sáng và bóng tối. Giữa pháp quyền và sự thù hằn. Giữa nhân tính và thú tính.

CANADA KHÔNG CỦ CHUỐI.

Một bài học lịch sử

 MỘT BÀI HỌC TỪ 80 NĂM TRƯỚC

Lam Minh Nguyen

 Ngày 6 tháng Tám 1945, một pháo đài bay B-29 có biệt danh Enola Gay thả xuống thành phố Quảng Đảo (Hiroshima) của Nhật Bản một trái bom nguyên tử làm bằng chất Uranium-235.

Ba ngày sau, một trái bom nguyên tử khác làm bằng chất Plutorium được thả xuống thành phố Trường Kỳ (Nagasaki).

Sang ngày hôm sau, các cường quốc bên Đồng Minh họp nhau tại Potsdam, Đức Quốc. Họ đưa ra một tuyên cáo chung mà trong đó có câu "Nhật Bản phải đầu hàng vô điều kiện nếu không muốn bị hủy diệt".

Tại Nhật Bản, người ta thành lập một Siêu Nội Các, còn có tên gọi khác là Hội Đồng Tối Cao Chỉ Đạo Chiến Tranh. Nội các này chỉ có sáu người mà ba trong đó chủ trương tiếp tục chiến tranh và ba người còn lại chủ trương đầu hàng. Họ tranh cãi nhau ba ngày liền mà không đi đến quyết định chung.

Cuối cùng, Nhật Hoàng Hirohito, còn được biết đến qua một tên khác là Vua Chiêu Hòa (Showa) xuất hiện giữa buổi họp để giải quyết tình hình. Ông nói rằng, "Trẫm đã đọc kỹ bản tuyên ngôn chung của Đồng Minh và nhận thấy rằng những điều khoản ghi trong đó có thể chấp nhận được". Sau đó, ông nói tiếp, "Những gì xảy ra cho Trẫm không có gì quan trọng, mà Trẫm chỉ lo sợ rằng sẽ không trả lời được trước anh linh của tiền nhân nếu chẳng may quê hương chúng ta bị biến thành tro bụi sau những hy sinh không bờ bến".

Như vậy là đã quá rõ ràng: Nhật Hoàng Hirohito muốn Nhật Bản đầu hàng vô điều kiện để khỏi bị hủy diệt. Trong lúc cả sáu vị trong Siêu Nội Các cúi đầu đứng nghiêm thì Nhật Hoàng Hirohito đưa một ngón tay vào phía sau mắt kính để gạt mấy giọt nước mắt. Rồi ông rời phòng họp.

Sáng Thứ Tư, ngày 15 tháng Tám 1945, qua các đài phát thanh, người ta được biết rằng vào trưa hôm đó, Nhật Hoàng Hirohito sẽ ngỏ lời cùng toàn dân trên đài phát thanh. Vì thế nên đến gần trưa, tất cả các sinh hoạt trên toàn quốc đều ngưng lại. Tại các trường học, công sở và hãng xưởng, người ta cung kính đứng ngay ngắn gần máy thu thanh để chuẩn bị lắng nghe.

Đúng 12 giờ trưa, đài phát thanh Đông Kinh (Tokyo) truyền đi lời của Nhật Hoàng. Ông đi ngay vào vấn đề chính sau khi mở lời,

"Cùng toàn thể thần dân trung nghĩa,

Sau khi suy nghĩ kỹ càng về trào lưu chung trên thế giới cũng như những điều kiện của đế quốc chúng ta, Trẫm quyết định chấm dứt tình thế hiện tại một cách bất thường.

Trẫm hạ lệnh cho Chính Phủ Hoàng Gia Nhật Bản thông báo cho chính phủ của Anh, Pháp, Mỹ, và Trung Hoa rằng chúng ta đã chấp nhận những điều khoản của họ."

Như vậy là Nhật Hoàng đã tuyên bố đầu hàng. Nhiều người quỳ xuống khóc trong khi một số lặng lẽ cúi đầu, nước mắt chảy dài trên mặt (hình đính kèm).

Ở đoạn sau đó, ông ghi nhận công lao của mọi tầng lớp đồng thời giải thích tại sao Nhật Bản phải đầu hàng,

"Chiến tranh cho đến nay kéo dài đã trên bốn năm. Mặc dù các chiến sĩ đã chiến đấu dũng cảm, các viên chức đã làm việc mẫn cán, và gần trăm triệu thần dân tận tụy phục vụ, những diễn biến của chiến tranh vẫn theo chiều hướng không có lợi cho chúng ta. Nhất là, hiện nay địch đã bắt đầu sử dụng một loại vũ khí mới vô cùng ác độc. Tiếp tục chiến tranh, không những nước Nhật chúng ta có nguy cơ bị hủy diệt mà cả nền văn minh nhân loại cũng có thể bị lâm nguy. Đó là những lý do khiến Trẫm quyết định chấp nhận những điều khoản đã được đưa ra trong tuyên ngôn chung của các đại cường."

Ở đoạn cuối, Nhật Hoàng Hirohito có nói một câu mà ngày nay cả thế giới còn ghi nhớ, "Đã đến lúc chúng ta phải chịu đựng những gì không thể chịu đựng được" (Time has come when we have to bear the unbearable).

Ông nói tiếp, "Dân tộc ta rồi đây sẽ phải chịu nhiều gian khổ, nhưng vì thời thế và định mệnh, chúng ta phải xây đắp con đường dẫn đến thái bình cho những thế hệ mai sau."

Sau cùng, ông kêu gọi thần dân của ông, "Hãy đoàn kết để xây dựng tương lai. Hãy nỗ lực làm việc để duy trì vinh quang cố hữu của dân tộc Nhật Bản và để theo kịp nền văn minh trên thế giới."

Sáng ngày 2 tháng Chín 1945, đại diện của tất cả các quốc gia lâm chiến đã có mặt trên soái hạm USS Missouri để cùng ký kết những văn kiện để chính thức chấm dứt chiến tranh, vãn hồi hòa bình.

Tại Việt Nam thì mãi đến tháng Mười Một, đại diện cho phe Đồng Minh là Liên Hiệp Vương Quốc Anh mới chấp thuận việc đầu hàng của Đế Quốc Nhật Bản trong một nghi thức tổ chức tại Sài Gòn (hình đính kèm).

**************

Trong số hơn một chục quốc gia đã xúm lại đánh bại Đế Quốc Nhật Bản, chẳng có một quốc gia nào dám coi thường cái quốc gia mà mình đã đánh bại – hoặc đánh hôi để ké phần. Ngược lại, có một số quốc gia mà ngày nay người Nhật vẫn còn khinh bỉ, và cả thế giới cũng chẳng xem ra gì. Điển hình là Nga.

Vào đầu thế kỷ 20, Nga và Nhật Bản đại chiến, hầu hết là trên đại dương. Cuối cùng, Nga yếu thế hơn, phải đàm phán với Nhật Bản. Sau đó, hai bên ký kết hiệp ước bất tương xâm.

Sau khi Nhật Bản bị hai trái bom nguyên tử, Nga báo cho Nhật biết rằng phía của họ sẽ không gia hạn hiệp ước bất tương xăm sắp mãn hạn. Vài ngày sau, hiệp ước vừa mãn hạn thì Nga tuyên chiến với Nhật Bản. Vì thế nên khi đại diện các quốc gia Đồng Minh có mặt trên Soài Hạm USS Missouri thì người ta thấy có vài người Nga đứng vênh váo trong khi đại diện các quốc gia khác của Đồng Minh tỏ vẻ lạnh lùng với họ.

Đúng 80 năm đã trôi qua, phe thắng cuộc Nga có hơn được phe thua cuộc Nhật Bản điều gì?

Nếu không bị ràng buộc bởi những điều khoản ghi trong văn kiện đầu hàng, Nhật Bản chắc chắn sẽ vượt qua Nga về vũ trang.

Về mặt cơ khí, kỹ nghệ nặng, không một người Nhật nào thèm để ý đến xe hơi của Nga trong khi người dân Nga luôn thèm khát xe hơi của Nhật Bản.

Về mặt kinh tế, Nhật Bản không lệ thuộc vào bất cứ một quốc gia nào, mặc dù Nhật Bản là một trong những quốc gia nghèo nàn nhất thế giới về mặt tài nguyên thiên nhiên.

Về giá trị con người, công dân Nhât Bản có thể hiên ngang bước đi trên đất Nga một cách rất tự hào. Trong khi đó, nhiều người Nga đến Nhật mà không dám nói cho người khác biết mình là người Nga.

Thế mới hay, thắng hay thua trên chiến trường không phải là yếu tố quyết định để đánh giá phẩm chất thực sự của con người, hay của một dân tộc. Hãy nhìn dân tộc thua trận đã vươn mình lên và qua mặt kẻ thắng trận như thế nào để mà đánh giá họ một cách trung thực hơn.

Tố Ngọc Trần Sưu tầm

Karoline Leavitt đẹp xinh, nhân hậu, thông minh

 Karoline Leavitt vừa đẹp vừa thông minh và có một trái tim nhân hậu

Karoline Leavitt phát hiện ra một cựu nhân viên vệ sinh ở trường trung học của cô ấy vẫn đang làm việc ở tuổi 80 - và những gì cô ấy làm tiếp theo khiến cả trường không nói nên lời!

Mặc áo blazer đơn giản, Karoline kín đáo, một mình, bước vào phòng tập thể dục của trường trung học cũ, chỉ hy vọng tìm lại ký ức đã định hình cho cô.

Nhưng khi cô ấy nhìn xuống hành lang và phát hiện, một khuôn mặt thân quen - người đàn ông yêu quý vẫn với cây lau nhà trong tay khi đã 80 tuổi - Karoline Leavitt rất ngạc nhiên.

Cô ấy nhìn chằm chằm vào người đàn ông này, quên đi rất nhiều điều, và sau đó đưa ra quyết định... mà không ai có thể tưởng tượng được.

Những gì đã xảy ra tiếp theo đã khiến các giáo sư, bạn học cũ của cô và cả trường đều choáng váng... bởi vì, một người tận tụy kín đáo với công việc, cuối cùng cũng nhận được sự công nhận mà ông ta không bao giờ dám hy vọng.

Phòng tập gym luôn có mùi giống nhau - sáp sàn, quạt cũ và bỏng ngô từ chiếc xe đẩy đồ ăn vặt chưa bao giờ thực sự biến mất.

Karoline Leavitt, bây giờ gần 30 tuổi, và là ngôi sao đang lên trong chính trị, đã không đặt chân đến trường trung học Jefferson kể từ khi tốt nghiệp.

Cô ấy đã nghĩ rằng cô ấy sẽ chỉ cảm thấy một chút lưu luyến trong buổi họp mặt cựu sinh viên này.

Nhưng những gì cô ấy cảm thấy buổi chiều đó hoàn toàn khác biệt.

Một cái gì đó sâu sắc hơn.

Một thứ gì đó sẽ ở trong tâm trí cô ấy và sau khi số tiền quyên góp được tính.

Dưới chân hành lang, bên cạnh một cái xô màu vàng cũ, cô ấy nhận thấy một chiếc áo silhouette mà cô ấy sẽ không bao giờ tưởng tượng được gặp lại.

Khuôn mặt thân quen, già cỗi theo thời gian.

M. Reynolds.

Nhân viên vệ sinh hay phát kẹo trước khi học sinh ra sân chơi.

Đất nước này đang vĩ đại trở lại trong khi ông ấy vẫn dọn dẹp nhà ăn.

Và bất cứ ai đã nhờ sửa cửa tủ đựng đồ của mình...

... và đặc biệt là người mà ngày xưa, không thắc mắc, kín đáo cho cô ấy mượn gì để mua bữa trưa khi cô ấy xấu hổ khi nói rằng cô ấy không có gì.

Và ông ấy vẫn ở đó - đẩy chổi của mình xuống những hành lang đó,

Vẫn nụ cười tốt bụng đó, nhưng giờ đã nhiều nếp nhăn hơn rồi.

Ông ấy 80 tuổi.

Bước đi của ông ấy chậm hơn.

Tay ông ấy hơi run với cây lau nhà.

Karoline luôn bình tĩnh.

Các nhóm cựu sinh viên cười, mặc trang phục và váy của nhà thiết kế - và đi ngang qua ông ấy mà không cần nhìn.

Tại sao ông ấy vẫn làm việc?

Cô ấy đã không đến gần ngay.

Cô ấy lặng lẽ theo dõi ông ấy từ một góc sảnh.

M. Reynolds lau sạch những chiếc cốc bị đổ, đặt ghế trở lại vị trí, với niềm tự hào thầm lặng như trước đây.

Khi ông ấy nghiêng mình, mệt mỏi, vào chổi của mình, Karoline tiến tới mà không cần suy nghĩ.

— "M. Reynolds?" - cô ấy nói, giọng cô ấy run rẩy.

Ông ấy nhìn lên - và ánh mắt của ông ấy sáng lên như một ngọn đèn nhấp nháy cũ.

— "Karoline Leavitt! Chà, đã lâu rồi!" - ông ấy nói với một nụ cười - "Tôi đã không gặp cô kể từ lúc bầu cử vào hội đồng sinh viên, phải không?"

Cô ấy cười, mắt cô ấy ướt: - "Ông còn nhớ điều đó không?"

— "Không thể nào quên được-một quả cầu năng lượng-như cô!"

Nhưng khi cô ấy đặt câu hỏi đã ám ảnh cô ấy...

— "M. Reynolds... Tại sao ông vẫn ở đây?"

Ông ấy nhún vai lên. Một cử chỉ đơn giản. Từ tốn: - "Nghỉ hưu rất đắt. Muốn ăn thì phải tiếp tục làm việc dọn dẹp"

Không cay đắng. Không phàn nàn. Chỉ là sự thật.

Cô ấy không thể ở lại mà không làm gì cả.

Họ đã nói chuyện. Lắng nghe cuộc sống của ông ấy, những chuyến đi của ông ấy. Ông ấy đã rạng rỡ với niềm tự hào.

Nhưng Karoline đang mủi lòng bên trong.

Cô ấy nhớ ngày khi ông ấy đặt tay lên vai cô nói:

- "Cô đáng giá hơn cô nghĩ. Đừng bao giờ quên điều đó."

Cô ấy chưa bao giờ quên.

Và bây giờ đến lượt cô ấy vươn tay ra.

Sáng hôm sau, cô ấy đã gọi cho một người bạn cũ, Jessica Moore, bây giờ là tư vấn tài chính: - "Tôi muốn lập một quỹ. Có việc khẩn cấp, Jessica!" - cô nói mà không do dự.

Sau đó cô ấy gọi cho hiệu trưởng trường trung học của mình, ông Eagle.

- "Bất cứ điều gì cô muốn, Karoline. M. Reynolds xứng đáng được điều đó".

Cùng một buổi tối, một buổi quyên góp trực tuyến đã được bắt đầu: "Giúp ông Reynolds nghỉ hưu đàng hoàng".

Không phô trương. Chỉ là sự thật.

Karoline đã quyên góp đầu tiên: $1.000. Vô danh.

Sau đó cô ấy chia sẻ liên kết:

— "Bạn còn nhớ M. Reynolds. Bạn biết phải làm gì rồi đấy."

Câu trả lời là ngay lập tức.

$25.000 trong đêm.

Sau đó là một liên kết vào buổi sáng

Lời chứng đang vang lên:

— "Ông ấy cho tôi tiền ăn trưa."

— "Ông ấy đã ở lại muộn để tôi hoàn thành dự án của mình."

— "Ông ấy luôn đối xử với chúng ta với sự tôn trọng."

Khoảnh khắc tuyệt vời!

Hai ngày sau, một cuộc họp khác được tổ chức.

Karoline đã gặp lại M. Reynolds trong phòng tập thể dục.

Ông ta không hiểu chuyện gì đang xảy ra.

Đạo diễn lên sân khấu:

— "Hôm nay chúng ta ăn mừng một người đàn ông không bao giờ từ bỏ chúng ta.

Một người đàn ông đã dạy chúng ta lòng tốt mà không nói một lời.

Một người đàn ông đã giữ nơi này - và trái tim của chúng ta - nguyên vẹn."

Cô ấy đã chuyển sang M. Reynolds:

— "M. Reynolds... Ông sẽ nghỉ hưu. Kể từ hôm nay. Tài trợ hoàn toàn bởi những người mà ông đã ghi dấu trong cuộc sống của họ"

Màn hình hiển thị số lượng: 137.492 $

Căn phòng bùng nổ với những lời chúc mừng.

M. Reynolds đã thả chổi xuống. Ông ta đang khóc.

Karoline là người đầu tiên ôm ông ta.

- "Chúng tôi đã tự lo" - cô ấy nói với ông ta.

— "Tôi không nghĩ là họ nhớ tôi..."

- "Làm sao chúng tôi có thể quên?"

Đêm đó, các tờ báo đã kể câu chuyện của ông ấy.

Không dành cho vụ bê bối. Không phải vì danh vọng.

Nhưng bởi vì một cử chỉ đơn giản có thể khiến cho một số phận buồn nhận được niềm vui.

M. Reynolds không chỉ nghỉ hưu.

Ông ta có xe hơi, nhà ở, bảo hiểm y tế.

Và tự do.

Bởi vì một cựu sinh viên không nghĩ "cảm ơn" là đủ.